Back Up Next
Η Ιστορία της Nahid

Ιράν, 2015, Εγχρωμο
Σκηνοθεσία: Ιντα Παναχαντέ Πρωταγωνιστούν: Σαρέχ Μπαγιάτ, Πετζμάν Μπαζεγκί, Ναβίντ Μοχάμαντ Ζαντέχ Διάρκεια: 105 λεπτά

Η Ναχίντ είναι μια διαζευγμένη μητέρα ενός αγοριού, η οποία ερωτεύεται έναν άντρα ο οποίος θέλει να την παντρευτεί. Για να γίνει κάτι τέτοιο, όμως, εκείνη πρέπει να παραχωρήσει την κηδεμονία του γιου της στο σύζυγό της.

Στέρεοι χαρακτήρες, χαμηλοί τόνοι και μια γκριζαρισμένη φωτογραφία, με την εικόνα της χειμωνιάτικης θάλασσας να επανέρχεται ως μια αλληγορική αναφορά στην υποσχόμενη, αλλά ανέφικτη(;) ελευθερία, συνθέτουν μια τίμια και ενδιαφέρουσα κοινωνική μαρτυρία.

Ως γνήσιος, μεταμοντέρνος συνεχιστής του ιταλικού νεορεαλισμού, ο ιρανικός κινηματογράφος έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εθνικές κινηματογραφίες των τελευταίων δεκαετιών και όχι τυχαία, φέρνοντας στο προσκήνιο την διαρκή πάλη του ανθρώπου με τον κοινωνικό του περίγυρο και τις βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις του περί ηθικής και φυσικότητας.
Μέσα σε ένα περιρρέον περιβάλλον κινηματογραφικής – και όχι μόνο- πατριαρχίας, η θέση της γυναίκας προβάλει αναντίρρητα δεδομένη και λογικά αποδεκτή στους οικογενειακούς κανόνες του εκάστοτε πάτερ φαμίλια, παρουσιάζοντας συχνά ένα πρότυπο που δεν μοιάζει να απέχει και τόσο από την σύγχρονη πραγματικότητα, μια πραγματικότητα που το ιρανικό σινεμά του σήμερα διηγείται συχνά μέσα από μια διαφορετική «φυλική» οπτική.

Οι πρόσφατες ταινίες του Asghar Farhadi (A Separation, The Past), αλλά και το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Αμερικανο-Ιρανής Ana Lily Amirpour με το A Girl Walks Alone Home at Night, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα ενός κινηματογράφου που επιδιώκει να καταδείξει και να αναδείξει – άλλοτε και εν προκειμένω, μέσω ενός απτά ρεαλιστικού πλαισίου και άλλοτε με χρήση της φαντασιακής μυθολογίας – την διεκδίκηση της πολυπόθητης χειραφέτησης εκφρασμένης ποικιλοτρόπως από τις γυναίκες ηρωίδες των δημιουργών.

Το Nahid της Ida Panahandeh δεν διαφέρει σε πολλά από τα φιλμ του Farhadi, αν και σίγουρα δεν διακρίνεται για την οξυδέρκεια και την πολυεπίπεδη ματιά του Ιρανού σκηνοθέτη, παρόλα αυτά αποτελεί μια ακόμη απόδειξη ενός εγχώριου κινηματογράφου που διακρίνεται για την οικουμενικότητα και την πανανθρώπινη διάσταση των ιστοριών του.

H Nahid (Sareh Bayat), είναι μια γυναίκα που εργάζεται ως δακτυλογράφος, μεγαλώνοντας παράλληλα μόνη τον 10χρονο γιο της, μετά το πρόσφατο διαζύγιο από έναν σύζυγο μπλεγμένο με τα ναρκωτικά και τον τζόγο. Η ίδια ελπίζει πως θα μπορέσει να φτιάξει και πάλι την ζωή της, αυτή την φορά στο πλευρό ενός ιδιοκτήτη ξενοδοχείου, του Massoud. Οι ηθικές όμως νόρμες της χώρας δεν θα της επιτρέψουν να χαρεί την ελευθερία της, οδηγώντας την για ακόμη μια φορά σε νέα συζυγικά δεσμά προκειμένου να εξασφαλίσει δια της «νομίμου» οδού την ανάγκη της για συντροφικότητα.

Η δεύτερη μεγάλου μήκους σκηνοθετική απόπειρα της Panahandeh αποτελεί μια ακόμη προσθήκη σε μια σινεματική λίστα που διαρκώς μακραίνει, με την σκηνοθέτιδα να κατασκευάζει το μοναχικό πορτρέτο μιας γυναίκας που αποφασίζει να κοντράρει τα κοινωνικά στεγανά εκ των έσω. Η Nahid ανάγεται έτσι σε μια σύγχρονη φιγούρα της εποχής της, αγωνιζόμενη για την προσωπική της τύχη και χρησιμοποιώντας ως εφαλτήριο την ίδια την ιδέα του γάμου προκειμένου να επιτύχει την απελευθέρωσή της από αυτήν ακριβώς την καθιερωμένη κανονικότητα.

Σκηνοθετικά η Panahandeh ακολουθεί τα αφηγηματικά μονοπάτια των Ιρανών συναδέλφων της, διατηρώντας χαμηλά τους δραματικούς τόνους, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην πρόζα, αλλά και στα όμορφα καδραρίσματα της Nahid.

Προσεγμένη και εξαιρετικά λειτουργική και η φωτογραφία του Morteza Gheidi, αποτελεί το ιδανικό – μουντό – φόντο στην ιστορία της πρωταγωνίστριας, ακολουθώντας πιστά την ατμόσφαιρα των ισραηλινών ταινιών των τελευταίων ετών.
Σαφέστατα χωρίς την εξαιρετική παρουσία της Sareh Bayat, η ταινία θα στερούνταν ενός από τα καλύτερά της στοιχεία, παραμένοντας ενδεχομένως μια καλή ταινία, χωρίς όμως μια ηρωίδα που να ξεχωρίζει.

Το Nahid αποτελεί ένα βραδυφλεγές, υποδόριο δράμα που ξεχωρίζει για τις ερμηνείες και την ατμόσφαιρά του, παρότι σεναριακά δεν διαφέρει ιδιαίτερα από άλλες παραγωγές της χώρας. Εκτός πάντως από την υπέροχα προσγειωμένη ερμηνεία της Bayat, θα δείτε και μια από τις καλύτερες σκηνές της φετινής χρονιάς σε αυτή που η Nahid κρατάει τον γιο της στα χέρια της σαν άλλη, συγκλονιστική Pieta.

Σημείωμα σκηνοθέτη
Ως γυναίκα σκηνοθέτης, με ενδιέφεραν πάντα τα ζητήματα των γυναικών στο Ιράν, και κατ’ επέκταση, στη Μέση Ανατολή. Η ‘Ιστορία της Nahid' είναι μία από τις πρωτοποριακές ιρανικές ταινίες, οι οποίες παρουσιάζουν θέματα των διαζευγμένων γυναικών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματός τους για την επιμέλεια των παιδιών, και το ζήτημα του προσωρινού γάμου.
Με την πραγματοποίηση αυτής της ταινίας και προβάλλοντας τη ζωή της Ναχίντ στην οθόνη, έχω υπογραμμίσει τις αγωνιώδεις ζωές όλων αυτών των γυναικών.
Ελπίζω παρουσιάζοντας τέτοια ζητήματα να μπορέσουμε να κάνουμε τη διαφορά, τουλάχιστον σε πολιτιστικό επίπεδο.
Οι παραδοσιακές κοινωνίες εστιάζουν στη μητρότητα της γυναίκας και συνεπώς στον κυρίαρχο ρόλο της γυναίκας να ζει και να λειτουργεί σαν «μητέρα» - το να είσαι όμως μητέρα και το τι μπορεί να περιλαμβάνει η μητρότητα δεν αναγνωρίζεται πραγματικά σε τέτοιες κοινωνίες.
Ίντα Παναχαντέ
Βραβεία / Συμμετοχές
Επίσημη Συμμετοχή | Ένα Κάποιο Βλέμμα, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών 2015
Ειδικό Βραβείο Ελπιδοφόρου Μέλλοντος, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών 2015
Υποψήφια για Χρυσή Κάμερα, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών 2015
Βραβείο Roger Ebert, Διαγωνιστικό Τμήμα Νέων Σκηνοθετών, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σικάγο 2015
Ελληνική πρεμιέρα, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας 2015

Back Home Up Next