Το παρελθόν

Le passe.

Γαλλία/Ιταλία, 2013. Σκηνοθεσία-σενάριο: Ασκχάρ Φαρχάντι. Ηθοποιοί: Μπερενίς Μπεζό, Ταχάρ Ραχίμ, Αλί Μοσάφα. 130'

Αριστοτεχνικά δομημένο οικογενειακό θρίλερ, στημένο πάνω στην αδυναμία προσέγγισης της ανθρώπινης αλήθειας. Θυμίζει έντονα το «Ένας Χωρισμός» του ίδιου σκηνοθέτη, προεκτείνει όμως την προβληματική του με μια αλά «Ρασομόν» δραματική πλοκή που συγκλονίζει.

Οι σχέσεις του ζευγαριού, με τις διάφορες συγκρούσεις τους, είναι και πάλι στο επίκεντρο της νέας, γυρισμένης στο Παρίσι τη φορά αυτή, ταινίας «Το παρελθόν» του Ιρανού σκηνοθέτη Ασκχάρ Φαρχάντι. Σε αυτήν, ο Αχμάτ, ένας Ιρανός, φθάνει στο Παρίσι, χωρισμένος εδώ και τέσσερα χρόνια από τη γυναίκα του Μαρί, για να υπογράψει τα έγγραφα του διαζυγίου τους. Αντί να του κρατήσει δωμάτιο σε ξενοδοχείο, η Μαρί τον καλεί να μείνει στο χαώδες, όπως θα ανακαλύψει, σπίτι της, όπου θα συναντήσει τον υποψήφιο νέο σύζυγό της (πατέρα μικρού παιδιού και έτοιμο να χωρίσει τη σε κώμα γυναίκα του), καθώς και τη Λουσί, την έφηβη κόρη της Μαρί από προηγούμενο γάμο. Η Μαρί θα ζητήσει από τον Αχμάτ να βοηθήσει τη Λουσί, που βρίσκεται σε συνεχή σύγκρουση μαζί της, να δεχθεί το νέο υποψήφιο σύζυγο. Οι προσπάθειες όμως του Αχμάτ θα αποκαλύψουν ένα παλιό μυστικό από το παρελθόν. Ο Φαρχάντι χρησιμοποιεί τον Ιρανό ως καταλύτη για όσα συμβαίνουν στο παράξενο αυτό «τρίο» και τα παιδιά τους, καταγράφοντας τις επιδράσεις αλλά και τις αλλαγές που, συχνά απρόσμενα και με βία, φέρνουν στη ζωή των πρωταγωνιστών του. Ο κινηματογράφος του είναι παραπλήσιος με εκείνο του Ιάπωνα Γιασουτζίρο Οζου, τον οποίο ο Ιρανός σκηνοθέτης θαυμάζει. Οι σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας καταγράφονται με την ίδια απλότητα, λιγοστό διάλογο, με την κάμερα ακίνητη, να καταγράφει διακριτικά και έμμεσα την έλλειψη επικοινωνίας, χωρίς να κρίνει τη στάση του καθενός, με το θεατή να αφήνεται να κρίνει και να βγάλει ο ίδιος τα συμπεράσματά του. Παράδειγμα, η σκηνή του φινάλε, όπου, χωρίς κανένα διάλογο, δημιουργείται τελικά η τόσο επιζητούμενη επικοινωνία ανάμεσα στα πρόσωπα. Με ένα ωραίο σενάριο, καλογραμμένες καταστάσεις, δοσμένες με μικρές αλλά αναγκαίες λεπτομέρειες που φωτίζουν τις διάφορες πτυχές του χαρακτήρα των προσώπων, με χιούμορ και λεπτή ειρωνεία, ευπρόσδεκτες ανατροπές, αλλά και με σασπένς (ένα από τα βασικά στοιχεία της ταινίας), καθώς και με έξοχες, συγκρατημένες ερμηνείες από όλους τους ηθοποιούς του, μαζί και τους μικρούς, που ερμηνεύουν τα παιδιά, ο Φαρχάντι έφτιαξε μια πολύπλοκη, συναρπαστική ταινία, στο ίδιο υψηλό επίπεδο με τη βραβευμένη πέρυσι με Οσκαρ «Ενας χωρισμός». Ταινία που δείχνει ότι σήμερα ο Φαρχάντι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες, όχι μόνο του Ιράν, αλλά και του σύγχρονου γενικά κινηματογράφου. Ο σκηνοθέτης καταγράφει με αγάπη αλλά και οξυδέρκεια την ανθρώπινη κατάσταση σε κοινωνίες που, αν δεν αρχίσουν να προβληματίζονται, κινδυνεύουν να οδηγηθούν σε διάλυση.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΑΠΟ ΤΟ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΤΟΥ «ΕΝΑΣ ΧΩΡΙΣΜΟΣ» ΑΣΓΚΑΡ ΦΑΡΑΝΤΙ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ 2013 ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΜΠΕΡΕΝΙΣ ΜΠΙΖΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΣΓΚΑΡ ΦΑΡΑΝΤΙ Ο Ασγκάρ Φαραντί γεννήθηκε το 1972 στο Ισφαχάν (Ιράν). Σε πολύ μικρή ηλικία, ανακάλυψε την καλλιτεχνική του ευαισθησία, που τον οδήγησε να σπουδάσει ως σεναριογράφος, και να βυθιστεί στον κόσμο του κινηματογράφου και του θεάτρου. Αφού έγινε μέλος της Κινηματογραφικής Κοινότητας Νέων, συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, όπου κι αποφοίτησε το 1998 με πτυχίο Θεατρικής Σκηνοθεσίας. Κατά τη διάρκεια των δέκα ετών σπουδών του, σκηνοθέτησε έξι μικρού μήκους ταινίες και σκηνοθέτησε δύο σειρές για την τηλεόραση. Το 2001, έγραψε το σενάριο του LOW HEIGHTS (ERTEFAE PAST), που έλαβε άμεση αναγνώριση. Λίγο αργότερα, το 2003, έγραψε και σκηνοθέτησε την πρώτη μεγάλου μήκους του ταινία, DANCING IN THE DUST (RAGHSS DAR GHOBAR) (2003), που απέσπασε βραβεία στα φεστιβάλ του Φατζρ και της Μόσχας. Ένα χρόνο αργότερα, το BEAUTIFUL CITY (SHAH-RE ZIBA) (2004) είχε αντίστοιχη παγκόσμια επιτυχία, στα φεστιβάλ του Φατζρ και της Βαρσοβίας. Η τρίτη του ταινία Πυροτεχνήματα την Τετάρτη (FIREWORKS WEDNESDAY) (CHAHAR SHANBE SOURI) (2006), αποκάλυψε τη μοναδική του οπτική και το όραμα του. Ήταν η πρώτη του ταινία που βρήκε διανομή στη Γαλλία, και τον έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό. Η πρώτη του μεγάλη επιτυχία, το Τι Απέγινε η Έλλυ (ABOUT ELLY) (DARBAREYE ELLY) (2009), απέσπασε την Αργυρή Άρκτο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ της Τριμπέκα. Ο τύπος παραμιλούσε, και η ταινία ήταν η επίσημη επιλογή για την κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας του Ιράν. Η επόμενη ταινία του Ένας Χωρισμός (A SEPARATION) (JODAEIYE NADER AZ SIMIN), απέσπασε Χρυσή Άρκτο Καλύτερης Ταινίας, Άργυρη Άρκτο για το σύνολο της Γυναικείας Ερμηνείας, Άργυρη Άρκτο για το σύνολο της Ανδρικής Ερμηνείας, το βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής και το βραβείο των αναγνωστών της Morgen Post. Αυτό ήταν μόνο η αρχή για μια εκτενή λίστα βραβείων. Απέσπασε περισσότερα από 70 βραβεία διεθνώς, συμπεριλαμβανομένου τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, το Σεζάρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, και τέλος το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Το Παρελθόν (THE PAST) (2013), είναι η πρώτη του γαλλόφωνη ταινία εξ’ ολοκλήρου γυρισμένη στη Γαλλία. Η Μπερενίς Μπεζό απέσπασε βραβείο για την ερμηνεία της στο περασμένο Φεστιβάλ Καννών, ενώ η ταινία τιμήθηκε και με το Βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής. Le Passe - Το Παρελθόν (2013) Jodaeiye Nader az Simin - Ενας Χωρισμός (2012) Darbareye Elly - Τι Απέγινε η Ελι (2009) Chaharshanbe-soori - Πυροτεχνήματα την Τετάρτη (2006) Beautiful City (2004) Dancing in the dust (2003) Μπερενίς Μπεζό Au Bonheur des Ogres (2013) Le Passe - Το Παρελθόν (2013) Seduced and Abandoned (2013) Populaire - Χτυποκάρδια στο Γραφείο (2012) The Artist (2012) L`Enfer d`Henri-Georges Clouzot - Η Κόλαση του Henri-Georges Clouzot (2009) OSS 117: Le Caire, Nid d`Espions - OSS 117: Αποστολή στο Κάιρο (2006) A Knight`s Tale - Ο Θρύλος ενός Ιππότη (2001) La Captive - Η Αιχμάλωτη (2000) Ταχάρ Ραχίμ Grand Central (2013) Le Passe - Το Παρελθόν (2013) A Perdre la Raison - Πέρα από τη Λογική (2012) Black Gold (2011) Love and Bruises (2011) The Eagle - Ο Αετός της Αυτοκρατορίας (2011) Un Prophete - Προφήτης (2009) A l`Interieur - Μέσα μου (2007) Πολίν Μπουρλέ Le Passe - Το Παρελθόν (2013) La Mome - Ζωή σαν Τριαντάφυλλο (2007)